Giảm nghèo bền vững tại Lạng Sơn, từ chính sách hỗ trợ đến cuộc sống khấm khá
Thực hiện Chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 đã và đang trở thành một luồng sinh khí mới, làm thay đổi sâu sắc diện mạo các bản làng vùng cao xứ Lạng.
Cần câu sinh kế - Chìa khóa vàng mở cửa thoát nghèo
Tỉnh Lạng Sơn luôn xác định công tác giảm nghèo là nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng, nỗ lực vươn lên của chính người dân, bức tranh kinh tế - xã hội của tỉnh đã có những bước chuyển mình ngoạn mục.

Từ Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững đã có những cây trồng, vật nuôi được hỗ trợ bà con để phát triển kinh tế. Ảnh: Hoàng Tính
Nếu như đầu năm 2021, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh theo chuẩn đa chiều là 12,2%, thì qua từng năm, con số này đã giảm sâu một cách ấn tượng. Đến năm 2024 tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh là 3,36%.
Một trong những điểm sáng hiệu quả nhất của chương trình chính là Dự án 2: Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo.
Thay vì hỗ trợ mang tính "cho không", dàn trải, các mô hình của Dự án 2 tập trung trao cho người dân "cần câu" và hướng dẫn "cách câu". Đó là những mô hình chăn nuôi, trồng trọt phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, tập quán canh tác của địa phương và mang lại giá trị kinh tế cao.
Gia đình bà Lộc Thị Yến ở thôn Còn Ngòa, xã Thụy Hùng là một minh chứng sống động. Từ một hộ cận nghèo với thu nhập bấp bênh, chủ yếu dựa vào cây lúa, cây ngô, cuộc sống quanh năm thiếu trước hụt sau, năm 2023, gia đình bà Yến đã được lựa chọn tham gia dự án và được hỗ trợ 2 con bò sinh sản.
Điều đáng quý nhất chính là sự thay đổi trong tư duy của người dân. Không còn tâm lý trông chờ, ỷ lại, bà Yến chia sẻ: Gia đình tôi thu nhập chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp như trồng lúa, ngô nên quanh năm vẫn còn khó khăn. Từ khi biết gia đình được tham gia dự án, tôi đã chủ động xây dựng chuồng trại phù hợp và trồng thêm 2 sào cỏ voi để phục vụ chăn nuôi bò.
Sự chủ động ấy, kết hợp với nguồn vốn mồi của Nhà nước, đã nhanh chóng đơm hoa kết trái. Sau khi được hỗ trợ, gia đình bà mang bò đi phối giống ngay. Từ 2 con bò giống ban đầu, gia đình bà Yến đã có trong tay một tài sản trị giá cả trăm triệu đồng. Quan trọng hơn, đó là một sinh kế bền vững.
"Gia đình tôi sẽ tiếp tục chăm sóc để đàn bò phát triển khỏe mạnh, tạo sinh kế bền vững, phấn đấu vươn lên," bà Yến khẳng định quyết tâm.

Mô hình "Nuôi trâu bán chăn thả" đã giúp gia đình ông Thụ vươn lên thoát nghèo. Ảnh: Hoàng Tính
Cũng thuộc khuôn khổ Dự án 2, tại thôn Bản Duộc, xã Thiện Long mô hình "Nuôi trâu bán chăn thả" đã mang lại hiệu quả tức thì trong năm 2024. Điển hình là gia đình ông Lăng Văn Thụ, được dự án hỗ trợ mua 3 con trâu, ông Thụ đã áp dụng đúng kỹ thuật chăm sóc, chăn thả. Đàn trâu phát triển tốt, thích nghi nhanh với điều kiện địa phương.
Tháng 9 vừa rồi, ông Thụ xuất bán đàn trâu, thu lãi hơn 60 triệu đồng. Đây là một con số mà trước đây gia đình ông không dám mơ tới.
Ngay sau khi bán đàn trâu, ông Thụ đã dùng số tiền mua thêm 4 con trâu giống để tiếp tục nuôi, tạo thêm nguồn thu nhập lâu dài.
Từ 3 con trâu hỗ trợ, ông Thụ không chỉ có lãi lớn mà còn tự mình tái đầu tư, mở rộng quy mô. Nguồn vốn chính sách đã thực sự trở thành "vốn mồi", kích hoạt được nội lực và khát vọng làm giàu của chính người dân.
Nhân rộng mô hình, lan tỏa sức sống mới
Hiệu quả từ những mô hình điểm như của bà Yến, ông Thụ thời gian qua không dừng lại ở quy mô hộ gia đình mà đang được các địa phương tại Lạng Sơn nhanh chóng nhân rộng, tạo thành một làn sóng phát triển kinh tế trên diện rộng.

Cuộc sống của người dân ngày một nâng cao và một tương lai no ấm, đủ đầy đang ngày càng hiện hữu trên các bản làng xứ Lạng. Ảnh: Hoàng Tính
Thành quả giảm nghèo ấn tượng của Lạng Sơn trong những năm qua là kết quả tổng hòa của nhiều yếu tố, nhưng thành công lớn nhất chính là đã thay đổi được tư duy, nếp nghĩ của người dân. Từ tâm lý thụ động, chờ đợi sự hỗ trợ của Nhà nước, giờ đây, đa số các hộ nghèo, cận nghèo đã chủ động tìm tòi, học hỏi, mạnh dạn đăng ký tham gia các mô hình kinh tế.
Như cách bà Yến "chủ động xây dựng chuồng trại" hay ông Thụ "dùng tiền mua thêm trâu giống", người dân đã xem chính sách hỗ trợ là bệ phóng, là động lực để tự mình vươn lên.
Có thể thấy rằng khi ý chí tự lực, tự cường được khơi dậy, kết hợp với sự hỗ trợ đúng và trúng từ các dự án, mục tiêu "giảm nghèo bền vững" không còn là khẩu hiệu. Đời sống của các hộ gia đình đã thực sự khấm khá lên từng ngày, và một tương lai no ấm, đủ đầy đang hiện hữu rõ nét trên khắp các bản làng xứ Lạng.


